Κατηγορία: Uncategorized

Στα παιδιά είναι συχνότερη, αλλά εμφανίζεται και στους εφήβους.

Στις ηλικίες αυτές σπάνια είναι επικίνδυνη. Η σοβαρότητα της ρινορραγίας αυξάνεται με την ηλικία. Υπολογίζεται ότι 15% των παιδιών παρουσιάζουν επίσταξη, εξ αυτών μόλις το 1% χρειάζεται αντιμετώπιση από τον ιατρό.

Τα αγόρια προσβάλλονται συχνότερα από τα κορίτσια και η επίσταξη είναι συχνότερη τους χειμερινούς μήνες, λόγω της χαμηλής υγρασίας και ξηράς θέρμανσης, αλλά και το καλοκαίρι λόγω αυξημένης θερμοκρασίας και ζέστης.

Η αιμορραγία προέρχεται συνήθως από την πρόσθια μοίρα του διαφράγματος. Τοπικά αίτια, είναι ο τραυματισμός, τα ξένα σώματα, οι φλεγμονές κ.α, αλλά μπορεί να είναι και ιδιοπαθής.

Σκοπός της θεραπείας είναι να επισχεθεί η αιμορραγία.
• Το παιδί πρέπει να κάθεται με ελαφρά κλίση του σώματος προς τα εμπρός, ώστε το αίμα να εξέρχεται από την μύτη και να αποφεύγεται η κατάποσή του.
• Η επίσχεση της ρινορραγίας επιτυγχάνεται εάν πιεσθεί το πτερύγιο της μύτης (το μαλακότερο τμήμα της μύτης και όχι στο οστό για 10 λεπτά και το παιδί να αναπνέει από το στόμα)
• Μπορεί να βοηθήσει η τοποθέτηση πάγου επί της ράχης της ρινός (τυλιγμένο σε μια πετσέτα)

Στις περιπτώσεις που :
η αιμορραγία από την μύτη είναι μεγάλη -τα επεισόδια είναι συχνά -προέρχεται μετά απο χτύπημα στο κεφάλι -δεν σταματά (διάρκεια >10-15 λεπτά) – το παιδί ζαλίζεται-υπάρχει αίμα και σε άλλα σημεία του σώματος π.χ στα ούρα- τότε ΠΡΕΠΕΙ να αντιμετωπίζεται άμεσα από τον ΩΡΛ ιατρό (μπορεί να χρειαστεί πωματισμός ή και καυτηριασμός και περαιτέρω λεπτομερής έλεγχος). Σπάνια στα παιδιά χρειάζεται περαιτέρω αντιμετώπιση με εισαγωγή στο νοσοκομείο.

Στα μέτρα προφύλαξης (μετά από επεισόδιο ρινορραγίας) συνιστάται στο παιδί:

• Να μην σκαλίζει την μύτη του (καλό είναι να κόβονται συχνά τα νυχάκια το χεριών του) και να μην την φυσά δυνατά.
• Να μην του δίνουμε ουσίες φαρμακευτικές που περιέχουν ακετυλοσαλικιλικό οξύ (π.χ ασπιρίνη)
• Όταν πταρνίζεται πρέπει να έχει ανοιχτό το στόμα.
• Να αποφεύγει την έντονη άσκηση/γυμναστική (τρέξιμο και πολλές ώρες στον ήλιο)
• Ακόμα πρέπει να αποφεύγει τα ζεστά φαγητά και ροφήματα, όπως και τα ζεστά μπάνια (μπορεί να υποτροπιάσει η ρινορραγία).

Η αλλεργική ρινίτιδα είναι πολύ συχνή, προσβάλει περίπου το 10% του πλυθησμού σε όλο το κόσμο.

Απαντά σε οποιαδήποτε ηλικία ακόμα και στη βρεφική, είναι όμως συχνότερη σε άτομα <20 ετών. Ο επιπολασμός της νόσου βρίσκεται στα υψηλότερα επίπεδα στις ηλικίες 10-15 ετών. Η έναρξη των συμπτωμάτων στη παιδική ηλικία συνοδεύεται συνήθως από θετικό οικογενειακό ιστορικό.

Διακρίνεται στην εποχική αλλεργική ρινίτιδα κα στη χρόνια ρινίτιδα.

Η εποχική ρινίτιδα, χαρακτηρίζεται απο το γεγονός, οτι τα συμπτώματα, τα οποία προκαλεί, είναι περισσότερο έκδηλα σε κάποια εποχή τους έτους και οτι συνήθως σχετίζεται με τη γύρη. Οι λεπτοί σπόροι των γύρεων διαχέονται με τον άνεμο κατα την διάρκεια της ανθοφορίας και προκαλούν συμπτώματα στα ευαισθητοποιημένα άτομα.

Η μη εποχική ή ετήσια αλλεργική ρινίτιδα, προκαλείται από αντιγόνα που υπάρχουν όλη τη διάρκεια του έτους, συνήθως απο την οικιακή σκόνη (ακάρεα), τους μύκητες ,τα ζωικά επιθήλια κ.α.

Αίτια

Τα αντιγόνα, τα οποία έχουν σημασία για την εμφάνιση της αλλεργικής ρινίτιδας, μεταφέρονται με τον αέρα. Οι κυριότερες ουσίες είναι:

• οι γυρεόκοκκοι (γύρη ανθέων,φυτών,χόρτων,δένδρων)
• σπόροι από μύκητες ( αυξάνονται στο τέλος του καλοκαιριού και στη αρχή του φθινοπώρου, που ο καιρός είναι υγρός και ζεστός)
• επιθηλιακά παράγωγα απο κατοικίδια ζώα, όπως τρίχες,λέπια, φτερά (αλλεργιογόνα των ζώων είναι τα σάλιο, τα ούρα, τα λέπια, τα επιθήλια του δέρματος και τα περιττώματα τους. Οι τρίχες τους είναι φορείς αλλεργιογόνων). Πιο συχνά προκαλεί αλλεργία η γάτα.
• τροφές και φάρμακα
• ακάρεα (οικιακή σκόνη). Η ποσότητα της οικιακής σκόνης ποικίλλει αναλόγως της εποχής, του κλίματος, του υψομέτρου και της περιοχής. Άλλη είναι σε μια αγροικία και άλλη σε ένα διαμέρισμα μιας πολυκατοικίας. Ακόμη διαφέρει απο δωμάτιο σε δωμάτιο. Οι ευνοικότερες συνθήκες αναπτυξής τους είναι, όταν η θεμοκρασία είανι 25 βαθμούς C και η σχετική υγρασία 80%.
• Η ρύπανση του περιβάλλοντος συνεργεί στη εκδήλωση της αλλεργικής ρινίτιδας. Η τροφική αλλεργία σπανίως προκαλεί αλλεργική ρινίτιδα.

Συμπτώματα

Τα κυριότερα συμπτώματα που εμφανίζουν τα παιδιά, είναι ο κνήσμος και η ευαισθησία (φαγούρα) στη μύτη και τα πολλαπλά πταρνίσματα, που αποκολουθούνται απο άφθονη ροή υδαρούς εκκρίματος απο την μύτη και ρινική απόφραξη. Ο κνησμός των ματιών έχει ως αποτέλεσμα την ερυθρότητα και την δακρύρροια.

Στη χρόνια αλλεργική ρινίτιδα τα συμπτώματα μπορεί να είναι καθημερινά περιοδικά ή σποραδικά. Ο κνησμός των ματιών είναι λιγότερο συχνός, ενώ η ρινική απόφραξη πιο έκδηλη. Οι περισσότεροι ασθενείς παραπονούνται για το πτάρνισμα κα την υδαρή δακρύρροια. Άλλοι αναφέρουν μόνο την ρινική απόφραξη. Τα παιδιά παραπονούνται συνήθως για ρινόρροια (ρουφάνε την μύτη τους). Άλλα συμπτώματα μπορεί να έιναι βήχας , υπο-ανοσμία και η κεφαλαλγία.

Συχνά η αλλεργική Ρινίτιδα συνυπάρχει με αλλεργική επιπεφυκίτιδα ή και αλλεργικό άσθμα, αλλά και με χρόνια παραρρινοκολπίτιδα και ωτίτιδα. Η κλινική εξέταση δείχνει τον βλεννογόνο στη ρινική κοιλότητα οιδηματώδη , ωχρό και διογκωμένο.

Η δίαγνωση στηρίζεται στο τυπικό ιστορικό του παιδιού, στην κλινική εικόνα και στον αλλεργιολογικό έλεγχο του παιδιού.

1. δερματικές δοκιμασίες (skin prick test). Αντιπροσωπεύει τη βασική διαγνωστική εξέταση. δια νυγμού στα πιο συχνά αλλεργιογόνα στον αέρα της περιοχή που μεγλώνει το παιδί. Είναι απλή και μέθοδος , κατά την οποία μια μικρή σταγόνα συμπυκνωμένου αλλεργιογόνου τοποθετείτει στο δέρμα (συνήθως στο χέρι) και μικρή ποσότητα του εισάγεται στο δέρμα (με τη βοήθεια ακίδας, ανώδυνη μέθοδος) και παρατηρείται η αντίδραση τοπικά του δέρματος. Θετικές απαντήσεις εμφανίζονται μέσα σε 10-15 λεπτά και παράγουν μια χαρακτηριστική τοπικη αντ΄δραση (πομφός), που υποχωρεί μετά απο μικρό χρονικό διάστημα

2. αιματολογικές εξετάσεις για μέτρηση τωνειδικών IgE αντισωμάτων (RAST). Είναι λιγότερο ευαίσθητη μέθοδος και είναι χρήσιμη σε πιαδιά <5 ετών, που ίσως δεν συνεργάζονται για τις δερματικές δοκιμασίες. Γίνεται τυπικά με λήψη αίματος, σαν μια απλή εξέταση αίματος.

Θεραπεία

Η απομάκρυνση του υπεύθυνου αλλεργιογόνου συνιστάται πάντα στα άτομα με αλλεργία στα επιθήλια ζώων. Στα παιδιά με αλλεργία στα ακάρεα, αλλαγές στο υπνοδωμάτιο μπορεί να οδηγήσουν σε μείωση των συμπτωμάτων. Υπάρχουν αναλυτικότερες οδηγίες για την αποφυγή του εκέστοτε αλλεργιογόννου.

Οι ρινοπλύσεις με φυσιολογικό ορό, δρούν ευεργετικά.
Η προσθήκη ενός αντιισταμινικού μπορεί να μειώσει την συμπτωματoλογία. Το αντιισταμινικό ελέγχει της κρίσεις φταρνίσματος. Η απόφραξη της μύτης ελέγχεται καλύτερα με συνδυασμό αντιισταμινικού με ρινικό αποσυμφορητικό.

Η ανοσοθεραπεία -απευαισθητοποίηση του οργανισμού (υποδόρια ή υπογλώσσια ανοσοθεραπεία) πρέπει να λαμβάνεται υπόψη σε σοβαρές περιπτώσεις αλλεργίας στις γύρεις, στα ακάρεα και στα επιθήλια ζώων μετα την αποτυχία των άλλων θεραπευτικών μεθόδων. Η διάρκεια της θεραπευτικής αγωγής είναι 3-5 έτη και αποτελεί τη μοναδική αιτιολογική θεραπεία.

Οι παρίσθμιες αμυγδαλές σχηματίζονται από λεμφικό ιστό και βρίσκονται εντός της στοματικής κοιλότητας.

Ορισμός οξείας αμυγδαλίτιδας

Mε τον όρο αμυγδαλίτιδα, αναφερόμαστε στη φλεγμονή των παρίσθμιων αμυγδαλών. Πρόκειται για αμφοτερόπλευρη φλεγμονή της μάζας των παρίσθμιων αμυγδαλών, που συνοδεύεται πολλές φορές από φλεγμονή του φάρυγγα (τότε χαρακτηρίζεται ως φαρυγγοαμυγδαλίτιδα ή κυνάγχη).

Ποιες ηλικίες, προσβάλλονται συχνότερα;

Αποτελεί συχνή νόσο της παιδικής ηλικίας (μεταξύ 4-10 ετών).
Η οξεία αμυγδαλίτιδα υποστηρίζεται , ότι στις μισές περίπου των περιπτώσεων είναι ιογενής ή αρχίζει ως ιογενής και ακολουθεί επιλοίμωξη απο βακτήρια. Η νόσος προσβάλλει συχνότερα τα παιδιά, πιθανώς διότι η αντίσταση τους έναντι των συνήθων μικροργανισμών δεν έχει αναπτυχθεί ακόμη πλήρως.

Aίτια αμυγδαλίτιδας

Η αιτία της φλεγμονής μπορεί να είναι βακτηριακή (αντιβιοτική κάλυψη) ή ιογενής.
Οι υπεύθυνοι μικροργανισμοί είναι: β-αιμολυτικός στρεπτόκοκκος, σταφυλόκοκκος, πνευμονιόκοκκος και ο αιμόφιλος της ινφλουέτζας, αλλά και αρκετοί ιοί

Ποια τα κυριότερα συμπτώματα της οξείας αμυγδαλίτιδας;

Τα κύρια συμπτώματα είναι :
• Πονόλαιμος
• Δυσκαταποσία
• Κεφαλαλγία
• Σιαλόρροια
• Υψηλός πυρετός
• Δυσοσμία
• Γενική κακουχία
• Αντανακλαστική ωταλγία
• Διόγκωση τραχηλικών λεμφαδένων

Η χροιά της φωνής μπορεί να αλλάξει και ο άρρωστος αποφεύγει να μιλά και να καταπίνει, γιατί πονάει.

Η ένταση των συμπτωμάτων και η πορεία της νόσου εξαρτάται από τον παθογόνο μικροργανισμό, μικρόβιο ή ιό. Συνήθως προηγείται έκθεση στο κρύο ή σωματική εξάντληση που μειώνουν την αντίσταση του οργανισμού στους παθογόνος μικροργανισμούς.

Διάγνωση οξείας αμυγδαλίτιδας

Η διάγνωση της νόσου στηρίζεται στην κλινική εικόνα και στα ευρήματα από τη στοματοφαρυγγοσκόπηση , που γίνεται με τη βοήθεια του γλωσσοπίεστρου. Στην κλινική εξέταση, οι παρίσθμιες αμυγδαλές είναι οιδηματώδεις και προβάλλουν στο στοματοφάρυγγα και η παρουσία πύου αποτελεί σημείο πιθανής μικροβιακής λοίμωξης.

Η εναρξή της οξείας αμυγδαλίτιδας συνήθως είναι αιφνίδια. Εντός 48 ωρών η νόσος επιδεινώνεται και ο πόνος στο λαιμό γίνευαι συνεχής , έντονος και μπορεί να ακτινοβολεί στο αυτί, ως ωταλγία(χωρίς όμως να φλεγμαίνει το αυτί).

Η λήψη καλλιέργειας από την περιοχή των παρίσθμιων αμυγδαλών, μας βοηθά αρκετές φορές για το αν θα πρέπει να καλυφθεί το παιδί με αντιβίωση (αν είναι ιογενής φλεγμονή δεν χρειάζεται αντιβίωση). Η λήψη καλλιέργειας είναι μια απλή διαδικασία(γρήγορη, ανώδυνη), με την βοήθεια ενός βαμβακοφόρου στυλεού παίρνουμε υλικό από την επιφάνεια των παρίσθμιων αμυγδαλών και στέλνεται το υλικό σε μικροβιολογικό εργαστήριο, για να αποδειχθεί το υπεύθυνο μικρόβιο.

Η εξέταση με το strep-test, μας βοηθά να δούμε αν υπεύθυνος μικροργανισμός είναι ο στρεπτόκοκκος ή όχι (γίνεται στο χώρο του ιατρείου με άμεσο αποτέλεσμα, δεν αποκλείει όμως την ύπαρξη άλλων μικριργανισμών).

Επιπλοκές οξείας αμυγδαλίτιδας

Υπάρχουν επιπλοκές της οξείας αμυγδαλίτιδας, όπως περιαμυγδαλικό απόστημα, οξεία μέση ωτίτιδα, αλλά και σοβαρότερες επιπλοκές, όπως ενδοκαρδίτιδα, οξεία σπειραματονεφρίτιδα κ.α(όχι τόσο συχνές).

Πότε και τι θεραπεία χρειάζεται η οξεία αμυγδαλίτιδα;

Η θεραπεία της ιογενούς αμυγδαλίτιδας περιλαμβάνει την απομόνωση και ανάπαυση του ασθενούς, χορήγηση άφθονων υγρών και καλή διατροφή (υγρά και μαλακές τροφές),για την ενίσχυση της άμυνας του οργανισμού και συμπτωματική αγωγή με αναλγητικά, αντιπυρετικά και αντισηπτικά του φάρυγγα (στοματικές πλύσεις-γαργάρες)

Στη θεραπεία της μικροβιακής αμυγδαλίτιδας, εκτός την εφαρμογή των γενικών μέτρων και τη συμπτωματική αγωγή, προστίθεται η χορήγηση του κατάλληλου αντιβιοτικού (για χρονικό διάστημα 10-14 ημερών).

Σε όλες τις περιπτώσεις, 48 ώρες μετά την έναρξη της θεραπευτικής αγωγής θα πρέπει να επανεκτιμάται η κατάσταση του ασθενούς, ώστε να ελέγχεται η αποτελεσματικότητα του χορηγούμενου αντιβιοτικού.

Οι παρίσθμιες αμυγδαλές (δύο στον αριθμό, δεξιά και αριστερά) είναι μάζες λεμφικού ιστού, που εντοπίζονται μεταξύ της πρόσθιας και οπίσθιας καμάρας (στη στοματική κοιλότητα). Το ονομά τους οφείλετε στο σχήμα τους, που μοιάζει με αμύγδαλο. Είναι καλύτερα ορατές , όταν ο ιατρός πιέζει με γλωσσοπίεστρο την γλώσσα προς τα κάτω. Αποτελούν μέρος του λεμφικού δακτυλίου Waldeyer, o οποίος παίζει σημαντικό ρόλο στην άμυνα του οργανισμού, ιδιαίτερα στα πρώτα 4 έτη της ζωής, μετά την ηλικία των 10-12 ετών προοδευτικά μειώνεται.

Στα παιδιά, οι παρίσθμιες αμυγδαλές είναι ευμεγέθεις, σε μερικά όμως είναι αρκετά μεγάλες και τότε λέμε πως έχουν υπερτροφικές αμυγδαλές..

Η υπερτροφία των παρίσθμιων αμυγδαλών έχει κλινική σημασία μόνο στις περιπτώσεις που προκαλούν μηχανική απόφραξη του ισθμού του φάρυγγα και δυσκολεύουν επομένως στην σίτηση και την αναπνοή. Υπάρχει ταξινόμηση, που δηλώνει το μέγεθος της υπερτροφίας των παρίσθμιων αμυγδαλών.

Η υπερτροφία των παρίσθμιων αμυγδαλών προκαλεί σε ορισμένα παιδιά αλλοίωση της φωνής (χαρακτηριστική ομιλία σαν να είναι μπουκωμένο το στόμα -potato voice), ανήσυχο ύπνο και ροχαλητό.

Η διάγνωση της υπερτροφίας παρίσθμιων αμυγδαλών βασίζεται στα συμπτώματα και στη φυσική εξέταση.
Το ιστορικό και η κλινική εξέταση του παιδιού είναι τα σημαντικά εφόδια για να αποφασίσουμε αν υπάρχει ένδειξη ή όχι για αφαίρεση των παρίσθμιων αμυγδαλών.

Οι ενδείξεις, που μας οδηγούν στην αμυγδαλεκτομή (αφαίρεση παρίσθμιων αμυγδαλών και συχνά συνυπάρχει ένδειξη για αφαίρεση αδενοειδών εκβλαστήσεων, «Κρεατάκια») είναι:

• Αποφρακτική υπνική άπνοια ή διαταραχές του ύπνου
• Υπερτροφία που συνοδεύεται από δυσφαγία ή/και διαταραχές της ομιλίας
• Υπερτροφία που συνοδεύεται από ανωμαλίες στην ανάπτυξη του σπλαχνικού κρανίου
• 6-7 επεισόδια αμυγδαλίτιδας σε ένα έτος
5 επεισόδια κατ’ έτος τα 2 τελευταία έτη
3 επεισόδια κατ’ έτος τα 3 τελευταία έτη
• Τουλάχιστον 3 επεισόδια τεκμηριωμένης στρεπτοκοκκικής αμυγδαλίτιδας τον τελευταίο χρόνο
• Υποτροπιάζουσα οξεία αμυγδαλίτιδα που σχετίζεται με πυρετικούς σπασμούς ή καρδιακή βαλβιδοπάθεια
• Χρόνια αμυγδαλίτιδα που συνοδεύεται από κακοσμία του στόματος και αμυγδαλόλιθους και δεν ανταποκρίνεται σε συντηρητική θεραπεία.
• Υπερτροφία των αμυγδαλών που προκαλεί απόφραξη της ανώτερης αναπνευστικής οδού και οδηγεί σε υπνική άπνοια
• Ιστορικό περιαμυγδαλικού αποστήματος

• Μονόπλευρη υπερτροφία αμυγδαλών (ασυμμετρία), υπό προυποθέσεις

Η επέμβαση διενεργείται υπό γενική αναισθησία διαμέσου της στοματική κοιλότητας και η διάρκεια της είναι 15-30 λεπτά. Ο ασθενής νοσηλεύται για ένα 24 ώρο στο νοσκομείο. Υπάρχει στην αρχή δυσκαταποσία και πόνος , οπότε δίνεται προσοχή στη διατροφή του ασθενούς για τις επόμενες μέρες (μαλακές , δροσερές τροφές, αποφυγή ζεστών και σκληρών τροφών) για αποφυγή μεταγχειρητικής αιμορραγίας. Για τον ίδιο λόγο συστήνεται ξεκούραση και αποφυγή έντονων σωματικών δραστηριοτήτων για τις επόμενες ημέρες.

Τις περισσότερες φορές η επέμβαση αμυγδαλεκτομής συνδιάζεται και με αδενοτομή (αφαιρούνται και τα κρεατάκια) και η αναγκαιότητα αυτή θα κριθεί απο τον ΩΡΛ ιατρό σας.

Υπάρχει η άποψη, πως δεν πρέπει να αφαιρούνται οι αμυγδαλές, διότι βοηθούν στην άμυνα του οργανισμού. Αυτό αποτελεί μέρος της αλήθειας. Οι παρίσθμιες αμυγδαλές συμμετέχουν και εκείνες στην άμυνα του οργανισμού, με την παραγωγή αντισωμάτων, όμως μετά την αφαίρεσή τους, μπορεί να δημιουργηθεί κάποια πρόσκαιρη αλλαγή αλλά δεν οδηγεί σε μείωση της ανοσολογικής αμυντικής ικανότητας του παιδιού.

Όταν λοιπόν κριθεί πως οι αμυγδαλές του παιδιού σας, το ταλαιπωρούν και του δημιουργούν σημαντικά προβλήματα, παρά το βοηθούν (για την άμυνα του οργανισμού του) στην υγεία του, η αφαίρεσή τους, μόνο οφέλη θα προσφέρει στο παιδί σας.

Η υπερτροφία των αδενοειδών εκβλαστήσεων, είναι η πιο συχνή αιτία δυσχέρειας της ρινικής αναπνοής και ροχαλητού στα παιδιά και κύριος προδιαθεσιακός παράγοντας της εκκριτικής ωτίτιδας.

Συνήθως ατροφούν μετά το 8ο έτος της ηλικίας.

Όταν οι αδενοειδείς εκβλαστήσεις έχουν φυσιολογικό μέγεθος δεν προκαλούν κανένα πρόβλημα, αντιθέτως βοηθούν στην άμυνα του οργανισμού (αποτελούν μαζί με άλλους ιστούς όπως τις παρίσθμιες αμυγδαλές αλλά κ.α, τον δακτύλιο του Waldeyer, σημαντικός για την άμυνα του οργανισμού, ιδιαίτερα από την ηλικία 4 μέχρι 10 ετών).

Ποια είναι τα συμπτώματα;

Σε περιπτώσεις όμως που υπάρχει υπερτροφία αδενοειδών εκβλαστήσεων, προκαλούνται διάφορα παθολογικά ευρήματα, όπως:

• εκκριτική ωτίτιδα
• δυσκολία στη σίτιση
• κατακράτηση εκκρίσεων στο ρινοφάρυγγα (στο πίσω μέρος της μύτης) και ανάπτυξη συχνών επεισοδίων φλεγμονής, η οποία μπορεί να επεκταθεί μέσω της ευσταχιανής σάλπιγγας (το σωληνάκι που επικοινωνεί η μύτη με το μέσο αυτί) και να να προκαλέσει οξεία μέση ωτίτιδα
• δυσκολία στη ρινική αναπνοή και ανάγκη χρησιμοποίησης της στοματικής αναπνοής, με συνέπεια ξηρότητα του στόματος,θορυβώδη ύπνο (ροχαλητό) και μεταβολή της φωνής. Η στοματική αναπνοή, μπορεί να οδηγήσει σε διαταραχές της ανάπτυξης των δοντιών και στο χαρακτηριστικό αδενοειδές προσωπείο ( στόμα μισάνοιχτο, ανασηκωμένο το άνω χείλος, και σχηματισμό μαύρων κύκλων κάτω από τα μάτια)
• επεισόδια άπνοιας κατά τον ύπνο (σταματά η ανααπνοή του κατα τον ύπνο για σύντομο χρονικό διάστημα, που σε σοβαρή μορφή και σε περίπτωση που η κατασταση γίνει χρόνια, μπορεί να οδηγήσει σε καρδιοαναπνευστικά προβλήματα)
• παραρρινοκολπίτιδα
Όταν η διαταραχή του ύπνου γίνει χρόνια, μπορεί το παιδί να εμφανίζει πρωινή υπνηλία, διαταραχές συμπεριφοράς, αλλά και μαθησιακές δυσκολίες.

Πώς γίνεται η διάγνωση;

Η διάγνωση γίνεται με την κλινική εικόνα του παιδιού και το ιστορικό του και επιβεβαιώνεται με απλή ακτινογραφία του ρινοφάρυγγα (σε πλάγια θέση) ή με εύκαμπτο ενδοσκόπιο (προτιμάται αφού αποφεύγεται η ακτινοβολία, με την ακτινογραφία), όπου έχουμε άμεση επισκόπηση της περιοχής.

Πώς γίνεται η θεραπεία;

Η θεραπεία είναι συντηρητική με συχνούς καθαρισμούς της μύτης (με ρινοπλύσεις, αναρροφήσεις), με χρήση αποσυμφορητικών και αντιβιοτικών όταν υπάρχει φλεγμονή (οξεία αδενοειδίτιδα).

Πότε γίνεται αφαίρεση;

Όταν απαιτείται αφαίρεση των αδενοειδών εκβλαστήσεων, πραγματοποιείται υπό γενική αναισθησία η αδενοτομή, η οποία είναι μια σύντομη επέμβαση ολίγων λεπτών και το παιδί δύναται να εξέλθει την ίδια μέρα από το νοσοκομείο.

Δεν πρέπει να μας μπερδεύει η λέξη “εκκριτική”, δεν υπάρχει έκκριση υγρού απο το αυτάκι του παιδιού μας. Η συχνότητα της εκκριτικής μέσης ωτίτιδας είναι υψηλή στα παιδιά (40% στην ηλικία των 2 ετών) και μειώνεται καθώς η ηλικία αυξάνεται (1% στην ηλικία των 11 ετών ). Η συχνότητα είναιμεγαλύτερη τους χειμερινούς μήνες.

Αίτια

Οφείλεται σε διαταραχές της ευσταχιανής σάλπιγγας ( το σωληνάκι, που φέρει σε επικοινωνία την μύτη με το μέσο αυτί). Παγιδεύεται λοιπόν υγρό στο μέσο αυτί και επειδή έχει αποφραχθεί η ευσταχιανή σάλπιγγα, δεν μπορεί να παροχετευτεί από την μύτη.

Η ύπαρξη υπερτροφίας αδενοειδών εκβλαστήσεων (κρεατάκια),η αλλεργική ρινίτιδα, οι υποτροπιάζουσες ή εμμένουσες λοιμώξεις της μύτης, αποτελούν βασικά αίτια για την δημουργία εκκριτικής ωτίτιδας.

Κλινικά το παιδί μας νοιώθει το αυτάκι του “βουλωμένο” και συχνά σε χαμηλής ένταση φωνή μπορεί να μην μας απαντά και να μας ρωτάει συνεχώς «τι είπες». Συχνά έχει την αίσθηση πως υπάρχει νερό στο αυτί του. Ενίοτε έχει αυτοφωνία (ακούει την φωνή του). Τούτο δεν σημαίνει πως έχει μόνιμο πρόβλημα ακοής το παιδί μας, αλλά λόγω της ύπαρξης υγρού στο μέσο αυτί μειώνεται προσωρινά η ακουστική του οξύτητα από 10 έως και 30-40 dB. Τούτο μπορούμε να το υποψιαστούμε, αν το παιδί μας δυναμώνει αρκετά τον ήχο από την τηλεόραση, όταν παρακολουθεί παιδικά προγράμματα, ή μπορεί να μην ανταποκρίνεται όταν του μιλάμε χαμηλόφωνα.

Η εκκριτική μέση ωτίτιδα ανακαλύπτεται από τους γονείς ή από τους δασκάλους, οι οποίοι παρατηρούν , ότι το παιδί δεν ακούει καλά ή ανακαλύπτεται τυχαία από μια κλινική εξέταση του παιδιού. Μικρότερα παιδιά μπορεί να κλαίνε, να τρίβουν ή να έλκουν τα αυτάκια τους.

Η διάγνωση θα τεθεί από τον ιατρό σας με την ωτοσκόπηση, το τυμπανόγραμμα και τον ακοολογικό έλεγχο (ανάλογα την ηλικία).

Δεν πρέπει να ανησυχούμε πως το παιδί μας θα χει μόνιμο πρόβλημα ακοής, αφού με την υποχώρηση του υγρού από το μέσο αυτί θα επανέλθει η ακοή του στα φυσιολογικά όρια.

Κατ΄ αρχήν η θεραπεία της εκκριτικής μέσης ωτίτιδας είναι συντηρητική.

Πρέπει να τονίσουμε πως δεν πρόκειται για μικροβιακή λοίμωξη , πράγμα που σημαίνει πως σχεδόν τίποτα δεν προσφέρουν τα αντιβιοτικά στη θεραπεία (αντίθετα με την οξεία μέση πυώδη ωτίτιδα , που η συσσώρευση του υγρού οφείλεται σε μικρόβιο και κυριαρχεί πόνος και πυρετός, οπότε, η αντιβιοτική αγωγή επιβάλλεται στη θεραπεία).

Έτσι λοιπόν πρέπει να γνωρίζουμε πως η μυτούλα του παιδιού μας πρέπει να παραμένει καθαρή. Σε αυτό συμβάλουν οι ρινικές πλύσεις με θετική πίεση καλύτερα, με φυσιολογικό ορό καθημερινά. Υπάρχουν και ρινικά spray που μας βοηθούν αρκετά για ένα χρονικό διάστημα, στην διάνοιξη της ευσταχιανής σάλπιγγας για να βρει έξοδο το υγρό που έχει παγιδευτεί στο μέσο αυτί.

Σε αποδεδειγμένη κατάσταση αλλεργικής ρινίτιδας του παιδιού μας η χρήση αντιισταμινικής αγωγής βοηθά στην αντιμετώπιση της εκκριτικής ωτίτιδας.

Ακόμα ανάλογα την ηλικία του παιδού μας, η μάσηση «τσίχλας» και το«φούσκωμα» μπαλονιών είναι κινήσεις που βοηθούν στην διάνοιξη της ευσταχιανής σάλπιγγας, οπότε και στην απομάκρυνση του υγρού της εκκριτικής μέσης ωτίτιδας.

Σε περίπτωση που το υγρό δεν υποχωρεί με την συντηρητική θεραπεία >6 μηνών, συνιστάται η χειρουργική προσέγγιση της θεραπείας της εκκριτικής μέσης ωτίτιδας, οπότε και αφαιρούμε το υγρό από το μέσο αυτί (πιθανότατα διενεργείται και αφαίρεση αδενοειδών εκβλαστήσεων-δηλ. κρεατάκια , σε περίπτωση μεγάλου βαθμού υπερτροφίας τους).

Παράγοντες του περιβάλλοντος, οι οποίοι συνδέονται με την ανάπτυξη της εκκριτικής μέσης ωτίτιδας και πρέπει να αποφεύγονται, είναι:

1. Η διατροφή του βρέφους από «μπουκάλι», αντί του θηλασμού και η διατροφή του μωρού σε ύπτια θέση.
2. Το παθητικό κάπνισμα και η παραμονή του παιδιού σε βρεφονηπιακούς σταθμούς , έχει αποδειχθεί πως συμβάλουν την εγκατάσταση της εκκριτικής μέσης ωτίτιδας.

Θα πρέπει να αναφέρουμε πως τα «μπανάκια» στη θάλασσα, τους καλοκαιρινούς μήνες είναι πολύτιμος αρωγός στην αγωγή μας για την υποχώρηση της εκκριτικής μέσης ωτίτιδας.

Η αμφοτερόπλευρη εμμένουσα εκκριτική μέση ωτίτιδα, επηρεάζει την ομιλία κατά την ανάπτυξη του παιδιού μας και μπορεί να εμφανίζει μαθησιακές δυσκολίες, και αλλαγή συμπεριφοράς. Έτσι, το παιδί μας είναι πιθανό να δίνει λανθασμένα την εικόνα αφηρημένου, απρόσεκτου και χαμηλής αντίληψης ατόμου και ο λόγος να είναι η εκκριτική μέση ωτίτιδα, η οποία μπορεί αν αποδειχθεί με μια απλή κλινική εξέταση.

0-3 μηνών
• Τρομάζει ή σταματάει να αντιδρά, σε ξαφνικούς θορύβους (μια πόρτα που κλείνει, ένα γαύγισμα, μια δυνατή φωνή)
• Ξυπνά και κλαίει όταν κάποιος μιλά δυνατά ή κάνει θόρυβο
• Σταματά ή επιταχύνει ή επιβραδύνει το πιπίλισμα σε ξαφνικούς θορύβους
• Αναγνωρίζει και ηρεμεί από τη φωνή σας
• Η εναλλαγή δυνατών και μή ήχων τραβούν τη προσοχή του ( π.χ ανοιγοκλείνει τα μάτια του)

3-6 μηνών
• Γυρίζει το κεφάλι στη κατεύθυνση δυνατών και ξαφνικών θορύβων
• Συνήθως σταματά να κλαίει όταν του μιλάτε
• Γυρίζει το βλέμμα του προς την κατεύθυνση όποιου του μιλάει
• Γνώριμοι ήχοι προκαλούν την αντίδρασή του (όπως όταν το κουταλάκι χτυπάει το πιάτο, καταλαβαίνει ότι είναι ώρα φαγητού)
• Του αρέσουν τα μουσικά παιχνίδια

6-9 μηνών
• Καταλαβαίνει το νόημα των λέξεων «όχι», «πάμε»
• Χρησιμοποιεί τη φωνή του για να τραβήξει τη προσοχή
• Του τραβαέι τη προσοχή, η μουσική και τα τραγούδια
• Γυρίζει αν κάποιος το καλεί ή αν προέρχεται κάποιος θόρυβος από πίσω του (δεν χρειάζεται να είναι δυνατός)
• Αναγνωρίζει το ονομά του και των οικείων του, ακόμα και αν δεν είναι παρόντες
• Κατευθύνει το βλέμμα του στη πηγή του ήχου ή στο πρόσωπο εκείνου που το καλεί

9-12 μηνών
• Αναγνωρίζει το όνομα των παιχνιδιών του
• Καταλαβαίνει την έννοια απλών οδηγιών (δώσε μου το χέρι σου, άνοιξε το στόμα σου, σήκω, κτλ)
• Κοιτάει τριγύρω όταν υπάρχουν νέοι ήχοι
• Χαιρετάει όταν του ζητηθεί
• Δείχνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το κουδούνισμα του τηλεφώνου και της πόρτας
• Ξεχωρίζει τα οικεία άτομα και τα μέλη του σώματος
• Χορεύει με τη μουσική-εντοπίζει τους ήχους

1-2 ετών
• Ακολουθεί απλές οδηγίες (π.χ φέρε τη μπάλα)
• Απαντά με ναι και όχι σε ερωτήσεις από γνωστά γεγονότα
• Απαντά όταν του φωνάζουν από άλλο δωμάτιο
• Όταν το ρωτάμε π.χ που είναι το καρότσι, μας το δείχνει

2-3 ετών
• Κάνει ερωτήσεις
• Καταλαβαίνει την έννοια του, μέσα, έξω , επάνω, κάτω
• Απαντά σε απλές ερωτήσεις
• Ακούει παραμύθια από CD
• Μιλά και ακούει στο τηλέφωνο

Αν κατά την διάρκεια της ανάπτυξής τους, η ακουστική συμπεριφορά δεν συμβαδίζει με την ηλικία του , είναι απαραίτητος ο έλεγχος του παιδιού μας, από ΩΡΛ ιατρό.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε, πως είναι υποχρεωτικός πλέον, ο ανιχνευτικός νεογνικός έλεγχος βαρηκοΐας για όλα τα παιδιά, μετά την γέννησή τους, διότι η πρόληψη είναι σημαντικότερη όλων!